Umiejętności miękkie – jak je rozwijać w szkole?
Według ekspertów do 2030 roku nawet dwie trzecie zawodów będzie opartych na umiejętnościach “miękkich”. Jakie to umiejętności i w jaki sposób je zdobywać?
Czym są umiejętności miękkie?
Często stosuje się podział kompetencji na tzw. twarde i miękkie. Tymi pierwszymi określa się konkretną, specjalistyczną wiedzę i umiejętności, np. znajomość języków obcych czy języków programowania. To przede wszystkich tych kompetencji nabywamy w ławkach szkolnych, na studiach czy kursach zawodowych. Kompetencje miękkie to umiejętności personalne i społeczne, takie jak: kreatywność, radzenie sobie ze stresem, komunikatywność, współpraca w grupie. I to właśnie te mają według ekspertów zyskiwać znaczenie na rynku pracy.
Umiejętności miękkie kandydatów do pracy
– Każde prowadzone przeze mnie spotkanie rekrutacyjne zawiera element sprawdzenia i oceny kompetencji miękkich – zdradza Magdalena Saternus, Lead Recruitment Specialist w firmie Future Processing. – Dotyczy to przede wszystkim kandydatów na stanowiska nietechniczne, np. managerskie, ale również tych na stanowiska techniczne: programistów, testerów oprogramowania. Szczególną wagę przykładam do obszarów takich jak profesjonalizm i odpowiedzialność, praca zespołowa czy rozwój własny.
Z raportu ManPower Group wynika, że prawie co trzeci pracodawca w Polsce ma trudności z pozyskaniem pracowników wykazujących się rzetelnością, odpowiedzialnością i dyscypliną. Raport wymienia 5 kompetencji miękkich najtrudniejszych do pozyskania według pracodawców. Są to:
- odpowiedzialność, rzetelność, dyscyplina,
- logiczne myślenie, rozwiązywanie problemów,
- inicjatywa,
- krytyczne myślenie, zdolności analityczne,
- odporność i elastyczność.
Z kolei wg raportu Deloitte Acces Economics do 2030 roku aż w 66% stanowisk pracy kluczowe staną się umiejętności miękkie. Wynika to m.in. z postępującej robotyzacji i automatyzacji pracy.
Jak kształtować umiejętności miękkie?
Niektórzy twierdzą, że kompetencje miękkie to cechy wrodzone, ale to tylko częściowo prawda. Nad umiejętnościami miękkimi można i warto pracować, a im wcześniej się zacznie, tym lepiej. Jak to robić w warunkach szkolnych?
Na zajęciach lekcyjnych cenne są niestandardowe zadania, które wymagają pracy w grupie. Zadania grupowe rozwijają u uczestników m.in. umiejętności współpracy, kreatywności, dyskusji i podejmowania decyzji. Więcej na ten temat dowiecie się z artykułu na stronie Centrum Organizacji Obywatelskiej.
Na umiejętności miękkie zwracamy także uwagę w kursach Nowej Akademii, które każdy nauczyciel może bezpłatnie wykorzystać w prowadzonych przez siebie zajęciach. Cechą wspólną kursów jest interdyscyplinarność i aktywizacja uczestników. Przykładowo, podczas kursu z przetwarzania danych uczniowie pobierają ze strony GUS informację o powierzchni lasów w swojej miejscowości, a następnie liczą, ile CO2 lasy te pochłonęły w przeciągu ostatnich lat. Dzięki takiemu podejściu uczniowie poszerzają swoją wiedzę, realizują ciekawe projekty, zwiększa się także ich świadomość obywatelska.
Inny sposób na rozwijanie kompetencji miękkich to angażowanie uczniów w wolontariat. Umiejętności interpersonalne kształtują się w popularnych formach wolontariatu, takich jak pomoc kolegom i koleżankom w nauce, odwiedziny u seniorów w domu pomocy społecznej czy wszelkiego rodzaju zbiórki, ale szkolne kluby wolontariatu mogą też organizować większe wydarzenia, które będą dużym wyzwaniem dla młodych organizatorów. Przykład? Kilka lat temu uczniowie i nauczyciele jednego z gimnazjów w Żywcu zorganizowali mecz oraz koncert charytatywny, podczas których uzbierali prawie 10 tys. zł dla pana Franciszka, który w pożarze stracił dom. W meczu wzięli udział m.in. wiceburmistrz oraz strażacy z OSP.
Więcej o wolontariacie szkolnym możecie posłuchać w jednym z odcinków Podcastu Nowej Akademii, w którym rozmawiamy z Mileną Skupień-Lisgarten, koordynatorką projektów i ekspertką ds. wolontariatu.
A jeżeli macie swoje sposoby i pomysły na to, jak pracować nad kompetencjami miękkimi w szkole, dajcie znać!